شبکه تحلیلگران بلاق گزارش تازه‌ای از وضعیت هزاره‌ها در حاکمیت طالبان برای دومین سال پیاپی منتشر کرده است. این نهاد وضعیت هزاره‌ها را در حاکمیت طالبان رقت‌بار توصیف کرده و در مواردی چون کوچ اجباری، غصب زمین، محدودیت بر مراسم مذهبی و سیاسی و فرهنگی، ترورهای هدفمند، انفکاک از بخش‌های دولتی و… گزارش‌های مستند تهیه کرده است.
شبکه تحلیلگران بلاق، یک نهاد تحقیقاتی و دادخواهی مستقل، غیر انتفاعی و غیر دولتی ثبت شده در ایالات متحده امریکا است که در زمینه‌های مختلف حقوق بشری، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی افغانستان مستندسازی و تحقیقات مسلکی، همه‌جانبه و بی‌طرفانه را انجام داده و نشر می‌کند.
این نهاد تاکنون به‌شمول تحقیق کنونی چهار مورد تحقیق را در پیوند به وضعیت هزاره‌ها در حاکمیت طالبان انجام داده است. تحقیق تازه این نهاد به‌عنوان بخشی از تلاش‌های مستمر شبکه تحلیلگران بلاق، به‌منظور مستندسازی وضعیت حقوق بشری در افغانستان بوده که معطوف به بررسی وضعیت هزاره‌ها در سال دوم حاکمیت رژیم طالبان از ۱۵اگست۲۰۲۲ تا ۱۵اگست۲۰۲۳ است.
در این تحقیق سعی شده تا تمامی اصول پذیرفته‌شده تحقیق رعایت گردد تا آن‌چه واقعیت موجود در افغانستان تحت حاکمیت رژیم طالبان می‌باشد، منعکس شود.
هزاره‌ها به‌عنوان یکی از گروه‌های قومی آسیب‌پذیر در افغانستان بوده که در شرایط کنونی و دوره‌های مختلف تاریخی در این کشور مورد تبعیض سیستماتیک، سازمان‌یافته و به طور مستمر در معرض نسل‌کشی قرار گرفته است. در تحقیق کنونی که توسط تیم تحقیقاتی-بلاق انجام یافته، سعی بر آن شده است تا وضعیت هزاره‌ها در حاکمیت رژیم طالبان به‌تحلیل و بررسی گرفته شود.
پرداختن به وضعیت هزاره‌ها از جانب بلاق به هیچ‌عنوان به‌معنی نادیده گرفتن سایر جرایم و جنایات ضد بشری علیه سایر اقوام افغانستان و یا زنان نیست؛ متاسفانه محدودیت منابع باعث شده تا نتوانیم به تمامی موضوعات متذکره برای فعلا بپردازیم.
یافته‌های تحقیق حاضر به‌طور واضح نشان می‌دهد که وضعیت هزاره‌ها در سال دوم حاکمیت رژیم طالبان، از هر لحاظ رو به وخامت بوده، ناامیدی برای آینده در میان هزاره‌ها شدیدا افزایش یافته و ۹۹٪ از هزاره‌ها‌یی که در این تحقیق با آن‌ها مصاحبه شده، به فکر بیرون شدن از افغانستان هستند.
۱۰۰٪ از مصاحبه شوندگان براین باور اند که افغانستان تحت حاکمیت رژیم طالبان در مسیر درست در حرکت نیست. در حالی‌که یافته‌های تحقیق در سال اول حاکمیت رژیم طالبان ۹۶٪ از مصاحبه شوندگان بر این نظر بودند.
یافته‌های تحقیق کنونی نشان می‌دهد که هزاره‌ها طی سال گذشته در ۹ ولایت افغانستان به‌طور سیستماتیک و هدفمند، مورد حملات تروریستی قرار گرفته که در نتیجه آن ۹۰ تن کشته و ۱۴۵ تن دیگر مجروح گردیده اند.
هر چند نسبت به سال گذشته تعدادی از حملات تروریستی توسط انفجار بمب و انتحاری کاهش داشته، ولی کشتار هزاره‌ها با شیوه‌ها و تکتیک‌های جدید هم‌چنان ادامه دارد. براساس یافته‌های ما، هدف قرار دادن هزاره‌ها با تکتیک‌های جدید مانند ترور انفرادی، بازداشت و کشتن، حمله بالای منازل و مسمومیت عمدی ادامه داشته است.
اعمال محدودیت‌ها بر مناسک و مراسم‌های مذهبی هزاره‌های شیعه از موارد برجسته‌ای است که امسال طالبان آن‌را به‌طور جدی و سازمان‌یافته در مکانیزم دولتی اعمال نموده و در زمان اجرای این دستور شان تعدادی از عزاداران را کشته و مجروح کردند که در این زمینه اطلاعات مستند و زیادی شامل یافته‌های تحقیق کنونی شده است.
براساس یافته‌های این تحقیق در هفت ولایت افغانستان هزاره‌ها به‌طور اجباری از محلات مسکونی و ملکیت شان کوچانیده شده و ملکیت شان در اختیار افراد مرتبط به طالبان و کوچی‌ها قرار داده شده است. هم‌چنان کوچی‌ها با حمایت طالبان در شش ولایت افغانستان، در مناطق هزاره‌نشین هجوم برده و باعث از بین بردن زراعت و باغداری باشندگان بومی شده و تعدادی از باشندگان محل براساس ادعای نامعلوم کوچی‌ها توسط طالبان بازداشت، زندانی و مجازات گردیده اند که شامل مجازات‌ها بدنی و نقدی است.
یافته‌های مستندشده این تحقیق نشان می‌دهد که کوچی‌ها با حمایت مستقیم افراد طالبان، دعاوی مختلف را علیه هزاره‌ها و ملکیت این گروه قومی در برخی ولایات مطرح نموده که بعضی از این ادعاها از لحاظ زمانی حتی به نیم قرن قبل بر می‌گردد.
یافته‌های ما نشان می‌دهد که ۹۲٪ ازمجموع ۲۶۷ تن، مصاحبه شوندگان هیچ‌نوع کمک بشردوستانه را دریافت ننموده و ۷٪ صرف یک‌بار از کمک‌های بشردوستانه در حاکمیت رژیم طالبان مستفید شده اند. هم‌چنان براساس مستندات این تحقیق مسئولان محلی طالبان در مناطق هزاره نشین، با اعمال نفوذ مانع دسترسی عادلانه مردم به کمک‌های محدودی که وجود داشته، شده اند.
از جمله در ولسوالی ناهور ولایت غزنی افراد طالبان تصمیم داشتند تا کمک بشردوستانه اختصاص یافته به باشندگان این ولسوالی را به کوچی‌ها توزیع نمایند که با مخالفت موسسه مددرسان و مردم محل مواجه شده و ولسوال طالبان اجازه توزیع این کمک‌ها را به مردم نداده و موسسه متذکره مجبورا آن کمک‌ها را به کابل برگردانده است.
طالبان به هیچ‌یک از مراسم‌های فرهنگی که در زمان جمهوریت همه‌ساله در بامیان و سایر مناطق هزاره‌نشین برگزار می‌شد، اجازه برگزاری نداده و مانع اجرای هر نوع برنامه فرهنگی در این مناطق شده اند.
دو سال حاکمیت رژیم طالبان در افغانستان توأم با خفقان و بدبختی برای مردم این کشور بوده است. نتایج این تحقیق به ما نشان می‌دهد که وضعیت مردم افغانستان به شکل عام و وضعیت هزاره ها به شکل خاص تحت حاکمیت رژیم طالبان به وخامت گراییده است.
انعکاس این موضوعات در تحقیق حاضر بیانگر واضح جرایم طالبان علیه بشریت و نقض حقوق هزاره هاست که باید توسط مجامع بین المللی به آن نگریسته وراه حلی برای این معضل در نظر گرفته شود.
تمامی موارد فوق و موضوعات مرتبط دیگر به‌طور مفصل در متن گزارش تحقیق به دو زبان فارسی وانگلیسی ترتیب یافته است که در تاریخ 24 اسد 1402 برابر با 15 آگست 2023 در 54 صفحه منتشر شده است. گزارش در وب‌سایت شبکه تحلیلگران بلاق به آدرس www.bolaq.org در دسترس است.
