به گزارش هشت صبح، پس از سقوط افغانستان به دست طالبان، اکثریت کشورهای جهان به‌ویژه آسیای میانه از تهدید تروریسم از خاک افغانستان ابراز نگرانی کرده‌اند. به‌تازه‌گی سران کشورهای مستقل مشترک‌‌المنافع وضعیت افغانستان را پیچیده توصیف کرده‌اند. آنان گفته‌اند که تهدیدهای هراسافگنی برخاسته از افغانستان به اندازه کافی وجود دارد.
رییس جمهور روسیه در نشست کشورهای مشترک‌‌المنافع گفته که نگرانی‌های تاجیکستان از تهدید تروریسم از افغانستان معقول و قابل پشتی‌بانی است. او تاکید کرده که این کشورها در مسیر مبارزه با فعالیت‌های هراسافگنی قرار دارند. طالبان، این نگرانی‌ها را بی‌اساس خوانده و گفته‌اند که هیچ گروه هراسافگنی در کشور وجود ندارد.
این در حالی است که براساس یافته‌های پژوهشکده اقتصاد و صلح (IEP) و شاخص جهانی تروریسم (GTI)، افغانستان در صدر ۱۰ کشور خطرناک جهان قرار دارد. دو روز قبل در یک حمله انتحاری داعش در بغلان ۸۰ تن از نمازگزاران هزاره‌های شیعه کشته و ۴۰ تن دیگر زخمی شدند. شورای امنیت سازمان ملل متحد با نکوهش این حمله، گفته که تروریسم تهدید جدی برای افغانستان و جهان است.
سران کشورهای مستقل مشترک‌‌المنافع هفته گذشته در بیشکک، پایتخت قرقیزستان، از وضعیت افغانستان ابراز نگرانی کردند. سران این کشورها با تاکید بر پیچیده بودن اوضاع افغانستان، تصریح کردند که تهدید تروریسم از خاک افغانستان به اندازه کافی وجود دارد.
در این میان ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، گفت: «کشورهای مستقل مشترک‌‌المنافع در مسیر مبارزه با فعالیت‌های هراسافگنی قرار دارند. فکر می‌کنم که پشتی‌بانی از نگرانی‌های تاجیکستان در رابطه با تهدیدهای هراسافگنی برخاسته از خاک افغانستان معقول است. وضعیت در افغانستان همچنان پیچیده است و تهدیدهای هراسافگنی برخاسته از این کشور به اندازه کافی وجود دارد.»
رییس جمهور روسیه در حالی وضعیت افغانستان را پیچیده توصیف کرده که پیش از او، الکساندر بورتنیکوف، مدیر سازمان امنیت فدرال روسیه، سازمان‌های اطلاعاتی ایالات متحده و بریتانیا را متهم کرده که برای بی‌ثبات کردن اوضاع در افغانستان نقش بازی می‌کنند. او گفته است: «سی‌‌آی‌ای و ام‌آی۶ در حال احیای حضور اطلاعاتی خود در تعدادی از ولایت‌های کلیدی افغانستان هستند. احتمال استقرار مجدد پایگاه‌های ایالات متحده در این کشور در حال بررسی است.»
طالبان این اظهارات را «بی‌اساس» خوانده و تاکید کرده‌اند که از خاک افغانستان هیچ کشوری به شمول کشورهای همسایه مورد تهدید قرار نگرفته است. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی این گروه، گفته که هیچ گروه تروریستی در خاک افغانستان حضور ندارد. طالبان در حالی وجود گروه‌های هراس‌افگن در خاک افغانستان را رد می‌کنند که روز جمعه هفته گذشته، در یک حمله انتحاری در یک مسجد شیعیان در ولایت بغلان، دست‌کم ۸۰ تن کشته و ۴۰ تن دیگر زخمی شدند. داعش مسوولیت آن حمله را بر دوش گرفته است.
در تازه‌ترین مورد، شامگاه روز گذشته انفجاری در نزدیکی دفتر والی طالبان در شهر تالقان، مرکز ولایت تخار، صورت گرفته است. از نوعیت، چگونه‌گی و تلفات این عملیات انفجاری اطلاعی در دست نیست.
در همین حال قاسم‌شاه، رییس مرکز مطالعات افغانستان و منطقه در تاجیکستان، در صحبت با روزنامه ۸صبح می‌گوید که وضعیت افغانستان تقاضا می‌کند که کشورهای منطقه از جمله تاجیکستان نگرانی داشته باشند. او می‌افزاید که تاجیکستان از آخر قرن بیستم تا کنون از تجمع گروه‌های تروریستی در افغانستان ابراز نگرانی کرده و آن را در نشست‌های بین‌المللی و سران کشورها مطرح ساخته است.
رییس مرکز مطالعات افغانستان و منطقه تصریح می‌کند که امام‌علی رحمان، رییس جمهور تاجیکستان، همواره خواستار توجه جدی جهان به افغانستان بوده و تاکید کرده که حضور گروه‌های تروریستی برای همه پیامدهای خطرناکی دارد. به گفته او، در زمان حکومت پیشین افغانستان، نیروهای ناتو و دولت افغانستان با این گروه‌ها مبارزه می‌کردند، اما اکنون هراس‌افگنان آزادانه فعالیت می‌کنند و برای بی‌ثبات ساختن منطقه از جمله تاجیکستان در حال طرح‌ریزی و انجام حمله‌های تروریستی‌اند.
رییس مرکز مطالعات افغانستان و منطقه می‌افزاید که طالبان حتا به وعده‌های خود به کشورهایی که در به قدرت رسیدن این گروه نقش داشتند، عمل نکرده‌اند. به گفته او، نگرانی تاجیکستان از این لحاظ رفع نشده و جدی است. او تاکید می‌کند که گروه «دهشت‌افکن انصارالله» که در رسانه‌ها از آن به نام تحریک طالبان تاجیکستانی یاد می‌شود، در افغانستان فعال است و سایر شهروندان این کشور که در گروه‌های تروریستی به شمول القاعده و داعش عضویت دارند، نیز فعالیت‌های تروریستی را پیش می‌برند.
دکتر فیاض غیاثی، دیپلمات پیشین در تاجیکستان، می‌گوید که افغانستان میدان بازی قدرت‌های بزرگ است و در هیچ برهه‌ای از تاریخ بازی این قدرت‌ها به میزان امروز برای کشورهای آسیای میانه خطرناک نبوده است. به گفته او، حضور گروه‌های تروریستی و سربازگیری از نسل جوان کشورهای آسیای میانه، تهدیدات جدی را متوجه این کشورها ساخته است.
آقای فیاض تاکید می‌کند که گروه‌های تروریستی منطقه‌ای با حمایت طالبان، تهدید جدی برای منطقه شمرده می‌شوند و آنان از هیچ تلاشی برای ناامن‌سازی آسیای میانه دریغ نخواهند کرد. او تصریح می‌کند که گروه‌های هراس‌افکن منطقه با استفاده از احساسات دینی جوانان این منطقه، آنان را برای حمله بر مناطق مورد هدف استفاده می‌کنند.
این دیپلمات پیشین می‌افزاید که کشورهای منطقه با ایجاد قطعه‌های خاص ضدتروریسم، تاسیس دیوارهای مطمین مرزی مجهز با تکنولوژی‌های پیش‌رفته، ترصد دقیق تمام نقاط مرزی و تقویت منابع اطلاعاتی در داخل افغانستان، می‌توانند مانع ورود تروریست‌ها به آسیای میانه شوند.
تاجیکستان و سایر کشورهای منطقه در حالی از وضعیت پیچیده افغانستان نگرانی دارند که پژوهشکده اقتصاد و صلح(IEP)، گفته است که افغانستان همچنان در فهرست کشورهای خطرناک جهان از ناحیه تروریسم قرار دارد. براساس گزارش این نهاد، بورکینافاسو و سومالی در قدمه‌های بعدی قرار دارند. این نهاد همچنان تاکید کرده که مرگ‌و‌میر ناشی از تروریسم در خارج از افغانستان چهار درصد افزایش یافته است.
پژوهشکده اقتصاد و صلح افزوده که داعش و گروه‌های وابسته به آن برای هشتمین سال متوالی با حملات در ۲۱ کشور، مرگ‌بار‌ترین گروه تروریستی جهان در سال گذشته شناخته شده است.
همچنان در گزارش شاخص جهانی تروریسم (GTI) که تاثیر تروریسم را در ۱۶۳ کشور با ۹۹.۷ درصد از جمعیت جهان بررسی می‌کند، از خشونت و افراطیت در افغانستان ابراز نگرانی شده است. این سازمان گفته که این گزارش توسط موسسه اقتصاد و صلح (IEP) با استفاده داده‌های ردیاب تروریسم و سایر منابع تهیه شده است.
شاخص جهانی تروریسم برای رتبه‌بندی کشورها از ناحیه تهدید تروریسم از (۰-۱۰) امتیاز می‌دهد که صفر نشان‌دهنده عدم تاثیرگذاری تروریسم و ۱۰ بالاترین تاثیر قابل اندازه‌گیری تروریسم است. میزان حرکت به سمت نظامی شدن، سرکوب آزادی بیان، افزایش نرخ جرایم، بلایای طبیعی، امنیت اجتماعی و درگیری‌های داخلی از شاخص‌های صلح و امنیت در جهان تعیین شده است.
از سوی دیگر، شورای امنیت سازمان ملل متحد در واکنش به انفجار در مسجد هزاره‌های شیعه در ولایت بغلان گفته است که «تروریسم در همه اشکال و مظاهر آن» یکی از جدی‌ترین تهدیدها برای صلح و امنیت در افغانستان و جهان است. اعضای این شورا در بیانیه‌ای بر لزوم پاسخگویی عاملان، سازمان‌دهنده‌گان، تامین‌کننده‌گان مالی و حامیان این اقدامات حمله و محاکمه آنان تاکید کرده‌اند.
پیش از این، شورای امنیت سازمان ملل متحد از پیچیده‌تر شدن حمله‌های شاخه خراسان داعش در افغانستان، هشدار داده است. این شورا گفته که ظرفیت‌های عملیاتی داعش در افغانستان تقویت شده و این گروه حمله‌های خود را علیه اهداف بین‌المللی در این کشور، افزایش داده است.
گفتنی است که دید‌بان حقوق بشر سال گذشته میلادی با انتشار گزارشی تحقیقی از ۱۳ حمله مرگ‌بار داعش علیه هزاره‌ها که عمدتا شیعه هستند پرده برداشته بود. این نهاد گفته بود که در این حمله‌ها دست‌کم ۷۰۰ تن کشته و زخمی شده‌اند.
