بحران‌های مداوم ناشی از بی‌ثباتی، جنگ و فروپاشی‌های مکرر در طول پنج دهه اخیر، پیامدهای ناگواری را بر زندگی مردم افغانستان تحمیل کرده است. مهاجرت و پناه‌گزینی میلیونی يكي از تلخ‌ترین این پیامدها است.
دو کشور همسایه پاکستان و ایران به دلیل داشتن اشتراکات فرهنگی و تاریخی و دینی و موقعیت نزدیک جغرافیایی، انتخاب آسان و نخست اکثریت قاطع مهاجرین افغانستانی دراین پناه‌گزینی مکرر و تلخ بوده است. پیش از استیلای مجدد طالبان بر کشور که فضای وطن تا حدودی برای زندگی مناسب بود، تعداد آوارگان در دو کشور همسایه تا حد زیادی تقلیل یافته بود. اما با تسلط دوباره طالبان بر زندگی مردم و عمومیت یافتن سرکوب و سلب تمامی حقوق انسانی و شهروندی ، بار دیگر سیلی از آوارگان از سراسرافغانستان به این دو کشور سرآزیرگردیدند. از ویژگی این مهاجرت میلیونی، ایجاد گرفتاری و مشکلات فراوان برای میزبان‌هاست. اما حکومت‌ها و مردم مسلمان دو کشور همسایه تا هنوز با بردباری و روحیه اخوت اسلامی گرفتاری‌های ناشی از حضور میلیونی هموطنان مارا تحمل کرده اند.
دردو هفته اخیر در کنار اخبار تلخ و ناگوار از مظالم وصف ناپذیر و نقض گسترده حقوق شهروندان بی‌پناه، توسط رژیم جبار طالبان در سراسر کشور، خبرهای ناخوشایندی از دو کشور همسایه ایران و پاکستان در ارتباط با مهاجرین، شنیده می‌شود. گزارش‌ها حاکی از آن است که مقامات ذیربط حکومت موقت پاکستان تصمیم گرفته اند میلیون‌ها مهاجر هموطن مارا بر خلاف میل شان به صورت کتله‌ای و توام با خشونت به افغانستان تحت تسلط طالبان بازگردانند. این تصمیم بدور از روحیه همسايگي، اخوت و رأفت اسلامی، موجب تشویش و نگرانی شدید خانواده‌ها و اکثریت مهاجران بخاطر وضعیت و عواقب اخراج شان، گردیده است. علاوه بر پاکستان، در برخی از مناطق ایران منازل و اماکن محل زندگی مهاجران مورد حمله و سنگباران بعضي افراد غير مسؤل و خودسر قرارگرفته و در مواردی تعدادی از هموطنان ما مورد اذیت و آزار ولت و کوب قرارگرفته اند.
حزب عدالت و آزادی افغانستان در این ارتباط موارد آتی را به استحضار مقامات مسئول ملل متحد، نهادهای ذیربط کشورهای همسایه و نخبگان هموطن مقیم دراین دو کشور می‌رساند:
۱- ما ازکمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد ، مصرانه می‌خواهیم که بر اساس مکلفیت سازمانی خویش هرچه عاجل در راستای حل مشکلات كمك به مهاجرین بی‌پناه که درمعرض اخراج اجباری قراردارند، اقدامات لازم را به عمل آورده و در تعامل با مقامات ذیربط جمهوري اسلامي پاکستان و جمهوري اسلامي ایران مشکل را حل نموده و میلیون‌ها هموطن ما را از تشویش و نگرانی نجات دهد.
۲-از دولت جمهوری اسلامی ایران، که با بردباری و روحیه اخوت دینی در این مدت طولانی میزبان تعداد زیادی ازهموطنان ما بوده اند می‌خواهیم که بر مبنای مکلفیت دینی، انسانی و همسايگي، مهاجرانی را که از ظلم و ستم طالبان خانه و کاشانه خویش را رها کرده و با تمامی تلخی‌هایی که زندگی درغربت به کام شان ریخته باز هم به ایران پناه گزین شده اند، از حمایت خویش محروم نساخته و تا زمانی که کشور ما دوباره برای برگشت داوطلبانه مساعد شود، حضور هموطنان مارا تحمل نماید. دراین شرائط افراد و خانواده‌هایی که با رژیم طالبان، مشکل سیاسی و امنیتی دارند برگرداندن آنان جان شان را به خطر می ندازد و مستحق حمایت‌های جدی مردم و حکومت ایران اسلامی اند.
۳-از حکومت موقت پاکستان نیز می‌خواهیم که در شرایطی که زندگی در زیرسلطه ظالمانه طالبان برای بسیاری از مردم ما تحمل ناپذیر گردیده و مردم از روی ناچاری و استیصال و برای زنده ماندن به کشور همسایه پناه آورده اند، مثل گذشته از رفتار انسانی و اسلامی در قبال مهاجران کار بگیرند و از گرفتاری و اخراج توأم با خشونت شان اجتناب نمایند.
۴-از تمام نخبگان و عالمان دینی مقیم در این دو کشور، نیزمی‌خواهیم که به حکم وظیفه انسانی و دینی با مقامات مسئول هر دو کشور از نزدیک در تماس شده و با گفت وگوهای سازنده، برای کاستن از تشویش و رنج آوارگان هموطن اقدام نمایند.
به امید روزی که شاهد پایان همه رنج‌های مردم خویش باشیم.
حزب عدالت و آزادی افغانستان
١٧ميزان ١٤٠٢
