شورای امنیت سازمان ملل متحد نشستی را تحت عنوان «دیدگاه زنان در مورد افغانستان» در مورد وضعیت زنان در افغانستان، برگزار کرده است.
این نشست که در پشت درب های بسته انجام شده با میزبانی سوئیس که ریاست شورای امنیت را برعهده دارد و حمایت امارات متحده عربی و ژاپن برگزار شده است.
نمایندگی سوئیس در سازمان ملل در اطلاعیهای درباره این نشست گزارش مختصری ارائه کرده است که این کشور به دفاع از مشارکت کامل، برابر، معنادار و امن زنان افغانستان در آینده این کشور ادامه خواهد داد.
بر اساس گزارشها، در این نشست فوزیه کوفی، عضو پیشین پارلمان افغانستان و اصیلا وردک، دیپلمات پیشین کشور نیز حضور داشتند.
هدف از برگزاری این نشست تضمین سهمگیری زنان در گفتوگوها و تصمیمگیریهای جهانی در مورد آینده افغانستان خوانده شده است. به گزارش هشت صبح، سرپرست نمایندهگی دایمی افغانستان در سازمان ملل متحد میگوید که این نشست غیررسمی به میزبانی نیوزیلاند با اشتراک چند تن از زنان افغانستان در دفتر نمایندهگی این کشور به منظور ارزیابی گزارش هماهنگکننده دبیر کل و ارایه دیدگاههای زنان برگزار شده است.
پس از آن که آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد، گزارش هماهنگکننده خود را به شورای امنیت سازمان ملل تحویل داد، نشستهای متعدد برای بررسی آن از سوی این سازمان برگزار شده است.
دبیر کل سازمان ملل متحد ارزیابی مستقلانه خود را از وضعیت افغانستان با ایجاد یک نقشه را به شورای امنیت این سازمان پیشنهاد کرده که در پرتو آن افغانستان مجدداً به نظام بینالملل بپیوندد. براساس پیشنهادات مطرح شده در نقشه راه سازمان ملل متحد برای آینده افغانستان «ایجاد حکومت فراگیر و گفتوگوی بینالافغانی، مشارکت و عضویت زنان در سطح رهبری» از پیششرطهای پیوستن مجدد افغانستان به نظام بینالملل خوانده شده است. همچنان در ارزیابی مستقل سازمان ملل متحد یک نماینده ویژه سازمان ملل در امور افغانستان توصیه شده است.
با این حال، اصیلا وردک، یکی از اشتراککنندهگان این نشست در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید که پیشنهاداتش را در مورد گزارش هماهنگکننده دبیر کل سازمان ملل و نقشه راه برای آینده افغانستان ارایه کرده است.
خانم وردک میافزاید: «پيشنهادات من این بود كسى را كه بهعنوان نماينده خاص ملل متحد تعيين مىكنند حداقل گذشته و تجربه به مسايل حقوق بشرى را داشته باشد. بهخاطر این که تا رسیدهگی به این موضوعات نشود، هیچ افغان جرأت اشتراک به دیالوگ ملی و سیاسی را نخواهد کرد. پيشنهاد دوم اين بود كه محيط عارى از خشونت براى كسانی كه جز اين پروسه میباشند بايد آماده شود.»
این اشتراککننده نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد، میافزاید که رهایی تمام افرادی که برای تحقق آزادی بیان از سوی طالبان زندانی شدهاند، یکی از پیششرطهای زنان برای گفتوگوهای سیاسی با این گروه است. او میافزاید: «رهايى بیقیدوشرط تمام بندىها كه بهخاطر مسايل آزادى بيان در زندانها هستند از پیشنهاد دیگرم بود، در غير آن كسى حاضر به گفتوگو و ديالوگ نمىشود.»
بانو وردک میگوید که در این نشست پیشنهاد کرده است تا طالبان نیز بهعنوان حسن نیت و احترام به روند گفتوگوهای سیاسی، تمامی فرمانهای منعکننده علیه زنان را لغو کنند. او تاکید میورزد تا زمانی که افغانها خود یا نمایندهگانشان را در پروسههای سیاسی در مورد سرنوشت کشورشان نبینند، هیچ کسی دیگر تصامیم پشت درهای بسته در مورد آینده افغانستان را نمیپذیرد.
این اشتراککننده نشست شورای امنیت سازمان ملل تصریح میکند که دستکم ۹۰ درصد از اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد نقشه راه آینده افغانستان و گزارش هماهنگکننده دبیر کل این سازمان نظر واحد داشتهاند و از این گزارش حمایت کردهاند. به گفته او، قرار است به میزبانی امارات متحده عربی، شورای امنیت قطعنامه احتمالی را در مورد اجرایی شدن این گزارش نیز به تصویب برساند و آنان پیشنهاد کردهاند تا زنان در تطبیق، نظارت و همه فرایندهای تصمیمگیری این نقشه را حضور و سهم فعال داشته باشند.
از سوی دیگر، نصیراحمد فایق، سرپرست نمایندهگی دایمی افغانستان در سازمان ملل متحد، در صحبت با روزنامه ۸صبح میگوید: «یک نشست غیررسمی بود که به میزبانی نیوزیلاند با اشتراک چند تن خانمهای افغان در دفتر نمایندهگی نیوزیلاند با اشتراک اعضای شورای امنیت برگزار شد. بیشتر در مورد گزارش ارزیابی مستقل بود که دیدگاههای زنان را مطالبه میکردند.»
سرپرست نمایندهگی دایمی افغانستان در مورد صدور قطعنامه احتمالی نیز میگوید: «هنوز بحث و رایزنی وجود دارد، ولی نهایی نیست. اما در نظر است که شورای امنیت در مورد گزارش متذکره و زمینه اجرایی شدن آن قطعنامهای را تصویب کند.»
این در حالی است که شماری از جنبشهای اعتراضی زنان، نهادهای مدنی، فعالان حقوق بشر و گروههای سیاسی مخالف طالبان، از گزارش هماهنگکننده دبیر کل سازمان ملل متحد به شدت انتقاد و آن را همسو با طالبان خواندهاند. منتقدان میگویند که در این گزارش به آپارتاید جنسیتی، کشتارهای گروهی و اعمال محدودیتهای گسترده طالبان علیه شهروندان بهویژه زنان پرداخته نشده است.
در واکنشهای اعتراضی نهادهای مدنی و زنان گفته شده که این گزارش تحت تاثیر منافع امنیتی قدرتهای بزرگ تهیه شده و نیازهای مردم افغانستان در آن در نظر گرفته نشده است.
این در حالی است که در ارزیابی مستقل سازمان ملل متحد گفته شده است که محدودیتهای وضع شده علیه آموزش و کار زنان در افغانستان توسط طالبان با ارزشهای اساسی مندرج در منشور سازمان ملل مطابقت ندارد و برای امنیت و اقتصاد افغانستان نیز مفید نیست.
این سازمان گفته بود که این رویکرد باید با درنظرداشت دیدگاههای نهادهای زنان و جامعه مدنی افغانستان تدوین شود. اکنون اما شمار زیادی از زنان و نهادهای مدنی کشور میگویند که این گزارش «فرمایشی» و «در تبانی با حلقات طالبانی» نوشته شده و منعکسکننده دیدگاه و روایت افغانستان متکثر و دموکراتیک نیست.