افزایش محدودیت های نفس گیر و خشونت علیه زنان
از زمان به قدرت رسیدن طالبان و به خصوص در روزهای اخیر شاهد ظلم و ستم بیحد و حصر طالبان و خشونت علیه زنان و دختران افغانستان هستیم. پس از بستن مکاتب و دانشگاهها و پارکها و مراکز تفریحی بر روی زنان و ایجاد محدودیت بر گشت و گذار و سفر زنان بدون محرم شرعی و همچنین بستن آرایشگاهها و خیاطیهای زنانه و منع زنان از کار در موسسات بین المللی و سرکوب گسترده زنان معترض، در ادامه اعمال محدودیت ها بر آزادی و حقوق انسانی زنان افغانستان، طالبان زنان و دختران جوان را از جادهها بدون دلیل و به بهانه نداشتن حجاب طالبانی بازداشت و به مکانهای نامعلوم انتقال میدهند.
گزارشهای زیادی از منابع مردمی به دست ما رسیده است که طالبان این زنان و دختران را زندانی و به شدت لت و کوب، شکنجه و در برخی موارد حتی مورد تجاوز قرار میدهند. برخی از این دختران بعد از آزادی از بازداشت طالبان دست به خود کشی زده اند. برخی دیگر در وضعیت روحی و جسمی وخیم به سر میبرند. به گفته برخی منابع، طالبان از دختران بازداشت شده فیلمها و ویدیوهای مستهجن گرفته اند و آنان و خانوادههای شان را تهدید کرده اند که در صورت اعتراض یا صحبت در مورد آنچه در بازداشت بر آنها گذشته است فیلمها و عکسهای دختر را نشر میکنند.
تاسفانگیزتر این که خانوادههای دختران بازداشت شده از هراس و وحشت طالبان و از ننگ بدنامی اجتماعی موضوع بازداشت و شکنجه دختران شان را مسکوت میگذارند و قضیه را انکار میکنند. حتی بعضی خانوادهها دختران آسیب دیده خود را سرزنش میکنند و آزار میدهند. بسیاری از دختران تحمل چنین رنج مضاعف را ندارند و به زندگی خود پایان میدهند. به طور مثال یکی از منابع مردمی از کابل گزارش داده است که 5 دختری که از دشت برچی کابل توسط طالبان بازداشت شده بودند، بعد از آزادی خودکشی کرده اند.
یکی از منابع مردمی میگوید، دختری از دایکندی که سه روز در بند طالبان بوده است پس از آزادی، وضعیت جسمی، روحی و روانی وخیمی دارد و به محض بسته شدن چشم هایش فریاد میزند که نزن.
همچنین طالبان برای اعمال فشار بیشتر بر زنان، از شفاخانهها و کلینیکهای خصوصی خواسته اند که فهرست کارمندان زن و اطلاعات شخصی و حتی ادرس صفحات اجتماعی آنان را در اختیار طالبان قرار دهند. بسیاری از زنان کارمند این شفاخانهها از ترس بازداشت و شکنجه طالبان وظایف خود را ترک کرده اند.
این درحالی است که نظام صحی در حال فروپاشی افغانستان به داکتران و پرستاران و کارمندان طبقه اناث نیاز مبرم دارد و حتی در این زمینه کمبود نیرو نیز دارد. این اعمال محدودیتها و ایجاد ترس و وحشت بر زنان، به خصوص بر پزشکان و کارمندان زن بخش صحی، آنها را مجبور به ترک افغانستان میکند که ضایعهای جبران ناپذیر برای نظام صحی افغانستان خواهد بود.
اقدامات ظالمانه طالبان علیه زنان در روزهای اخیر، واکنشهای زیادی از سوی برخی نهاهای حقوق بشری بین المللی برانگیخته است. به طوری که بخش ایالت متحده سازمان عفو بین الملل گزارش داده است که زنان زیادی به دلیل رعایت نکردن قوانین سختگیرانه و پوششی که تنها چشمان شان دیده شود در افغانستان از سوی طالبان باز داشت شده اند. این نهاد بیان داشت: “سرکوب و بازداشتهای خودسرانه از سوی طالبان نقض بیشتر آزادی بیان و گشت و گذار زنان در افغانستان است. این سرکوب باید به گونه فوری متوقف شود و افراد بازداشت شده آزاد شوند.”
همچنین گفته شده است که بازداشت و اختطاف دختران در کابل در مناطق خیرخانه و بیشتر در دشت برچی صورت گرفته است و همچنین گزارشهایی از دستگیری دختران در بلخ، هرات، غزنی و دایکندی نیز موجود است که البته شاهدان اذعان داشتند که دختران بازداشت شده بیشتر از قوم هزاره بودند.
علاوه بر آن طالبان در اقدامی متحجرانه معاون دانشگاه آنلاین افغانستان روشن را که برای آموزش بانوان کشور فعالیت می کرد، دستگیر و زندانی کرده اند. به گفته شهلا فرید، استاد افتخاری این دانشگاه، استادانی که در آن دانشگاه خدمت میکنند کاملا رضاکارانه و بدون هیچ گونه انگیزه سیاسی و مالی فقط به هدف علم آموزی به دختران محروم از تحصیل فعالیت میکنند. این بدان معنی است که طالبان با هر گونه آموزش علوم روز به زنان کشور مخالفت دارد و بحث آموزش در چارجوب اسلام و شریعت دروغی بیش نیست.
در واقع آنان از علم و آگاهی زنان آزاد هراس دارند و با به بند کشیدن زنان و دختران شجاع ، آگاه و آزاده افغانستان قصد دارند نسلهای آینده را در جهل و تاریکی که خود در آن غرق هستند فرو ببرند و جلو ی هرنوع رشد و آگاهی و بالندگی را بگیرند. آنها میخواهند تمام نشانههای علم و تمدن و فرهنگ را نابود سازند و ملتی را در جهل و تاریکی و عقب ماندگی نگهدارند تا بتوانند بر آنها حکومت کنند. هجوم به کتاب فروشیها و جمعآوری کتابهای روشنگر وعلوم روز گواه روشن بر این مدعاست.
علل افزایش محدودیت ها بر زنان
چنانچه در طول تاریخ و در همه معاملات و بده بستان های سیاسی افغانستان، زنان قربانی اصلی بوده اند که تاوان سخت و سنگین آن را پرداخته اند. این روزها نیز هرگاه، نشستهای سیاسی بین المللی در مورد افغانستان برگزار می شود یا قطعنامهای از سوی سازمان ملل متحد در مورد افغانستان صادر میشود محدودیتها و محرومیتها علیه زنان از سوی طالبان بیشتر و بیشتر میگردد. گویا زنان گروگانهای مظلوم و بی دفاعی هستند که طالبان برای اعمال فشار بر جامعه جهانی برای رسیدن به خواسته هایشان، حقوق انسانی آنان را سلب و تنها حق نفس کشیدن در حصار خانه را برای شان باقی گذاشته اند.
در روزهای اخیر بازداشت و اختطاف زنان و اعمال فشار بر آنان از زمانی شروع شد که شورای امنیت قطعنامه چگونگی تعامل با طالبان و اجرایی شدن نقشه راه سازمان ملل متحد را تصویب نمود. تحلیلی که میتوان در این مورد ارائه داد این است که طالبان برای جلب توجه جامعه بین المللی، امتیازگیری بیشتر و قدرت چانه زنی بیشتر، و پذیرش حداقل آزادیها برای زنان چنین وحشت و خشونت و جنون را در پیش گرفته اند.
البته در چنین تاختن وحشیانه بر زنان، بحث قدرت نمایی و گرفتن زهر چشم از سایر اقوام مثل هزاره و تاجیک و تحقیر آنان نیز میتواند یک دلیل عمده باشد.
این جنایت ننگین و حرمت شکنی علیه زنان و دختران افغانستان در حالی صورت میگیرد که چندی پیش لابیگران طالبان در داخل و خارج از افغانستان به تبلیغات گستردهای برای سفیدنمایی طالبان میپرداختند و دم از امنیت و آزادی و رشد و آبادانی در افغانستان تحت حاکمیت طالبان میزدند.
آنان رفتار طالبان با مردم و به خصوص زنان را عادی و محترمانه و حاکی از رضایت ارزیابی میکردند. لابیگران طالبان که برخی به اصطلاح روشنفکران هم در جمع آنها دیده میشدند، بر ضرورت تعامل با طالبان و شناسایی حکومت آنان توسط کشورهای جهان اصرار داشتند و گزارشهای نقض فاحش حقوق بشری توسط طالبان را دروغ و تبلیغات منفی مخالفان طالبان میدانستند. غافل از این که رژیم سفاک و منفور طالبان خود تشت رسوایی خود را از بام جهان بر زمین انداخته اند.
طالبان با بازداشت و اختطاف زنان، قصد دارند علاوه بر سرکوب شدید و ایجاد رعب و وحشت در میان زنان، با در معرض خطر قراردادن آبرو و عزت زنان، آنان را ا برای همیشه از اجتماع حذف و حبس خانگی نمایند. طالبان با اعمال سیاست بازداشت و نگهداری زنان در محلهای نامعلوم، خانوادهها به ویژه مردان خانواده را تحریک نموده و آنها را به مجریان و زندان بانان بدون مزد سیاستهای حذف و سرکوب گری خود بدل نمایند.
در واقع طالبان با قاطعیت در سرکوب و حذف زنان از جامعه، میخواهند فرهنگ زن ستیزی و خشونت مبتنی بر جنسیت را در افغانستان تبدیل به یک فرهنگ و در اجتماع و خانههای مردم نهادینه سازند.
همان طور که اکثر نهادهای حقوق بشری از جمله دیده بان حقوق بشر اظهار داشته اند، سرکوب شدید، سلب آزادی و حقوق اولیه انسانی، خشونت مبتنی برجنسیت، بازداشتهای خودسرانه، شکنجه و حذف زنان از عرصههای اجتماعی که از سوی طالبان بر زنان افغانستان اعمال میشود، مصداق عینی و بارز آپارتاید جنسیتی و جنایت علیه بشریت است که در اسناد بین المللی شدیدا ممنوع اعلام شده است و جامعه جهانی به خصوص شورای امنیت و نهادهای حقوق بشری باید جلوی این نقض آشکار و جنایت بشری را بگیرند و از زنان افغانستان به عنوان اعضای آسیب پذیر جامعه بشری حمایت و حفاظت نمایند.