وزارت فواعد عامه طالبان با بستن شاهراه سالنگ به روی رفتوآمد، باشنده‌گان شمال کشور را با چالش‌های جدی ترانسپورتی مواجه ساخته است. این نهاد زیر کنترل طالبان بدون در‌نظر‌گرفتن راه‌های بدیل و اندک‌ترین ترمیم مسیر بغلان- بامیان، بیش از یک هفته مسافران را در بی‌سرنوشتی کامل قرار داده است.
مسافران با شکایت از طولانی شدن راه، می‌گویند که مجبورند کرایه بیش‌تری بپردازند. همچنان راننده‌گان شکایت دارند که با تغییر جاده، عوارض موترها به‌گونه بی‌پیشینه افزایش یافته است.
این در حالی است که در روزهای اخیر، تکت هوایی سفر به شمال نیز حدود ۱۰ دالر افزایش یافته است. گفتنی است که طالبان مسیر شمال را برای ۳۵ تا ۴۰ روز بسته‌اند، اما به‌گونه دقیق مشخص نیست که کار روی ترمیم این جاده تا چه زمانی ادامه خواهد یافت.
شاهراه سالنگ نُه ولایت شمال و شمال‌شرق افغانستان را به پایتخت وصل می‌کند. نزدیک به نصف نیازمندی‌های کشور توسط بنادر آقینه و حیرتان و از طریق همین مسیر تامین میشود. وزارت فواید عامه طالبان اما در ۱۹ سنبله اعلام کرد که این مسیر را به منظور بازسازی داخل تونل، به‌گونه کامل به روی رفتوآمد مسدود کرده است.
با بسته شدن این شاهراه، انتقال اموال تجارتی به وسیله موترهای تریلری به‌گونه کامل متوقف شده است و مسافران نیز از مسیر راه بغلان – بامیان و پنجشیر – اندراب رفتوآمد می‌کنند.
با این حال، خرابی راه مسیرهای بغلان – بامیان و پنجشیر – اندراب شهروندان را با چالش‌های جدی مواجه ساخته است. شماری از مسافران و راننده‌گان از خرابی و کم‌عرض بودن این مسیرها شکایت می‌کنند. پیش از این شهروندانی که از بلخ و سایر ولایت‌های شمال به کابل سفر می‌کردند، از طریق شاهراه سالنگ با موترهای بس ۵۸۰ در حدود ۸ تا ۱۰ ساعت سفر به کابل می‌رسیدند، اما اکنون رسیدن به پایتخت از مسیر راه بغلان – بامیان تا بیش از یک شبانه‌روز را در بر می‌گیرد.
مسیر راه بغلان – بامیان از ساحه پل دوشی بغلان به سمت بامیان جدا و به کابل وصل میشود. به گفته برخی راننده‌گان، مردم با مشکلات و دشوارهای زیادی مواجه شده‌اند و در شرایط سختی مسافرت می‌کنند.
به گفته آنان، بیماران در این مسیر با تهدید مرگ روبه‌رویند. سلیمان، یکی از راننده‌گان مسیر بلخ – کابل، می‌گوید که در بیش از یک هفته گذشته موترش به اندازه یک سال عوارض داشته است. او در گفت‌وگو با روزنامه ۸صبح گفت: «هر رژیمی که می‌آید، فقط به مردم مشکل جور می‌کند، دیگر هیچ گپ نیست. اگر مشکل جور نمی‌کنند، پس چرا یک مسیر مهم را به روی مردم بسته می‌کنند؟ جور کردن سرک دلیلی برای بسته کردن تمام شاهراه نمی‌شود. باید یک طرف سرک را به روی مردم باز می‌ماندند و یک طرف را ترمیم می‌کردند. باز که بسته هم کرده‌اند، حداقل همین مسیر بغلان – بامیان یا مسیر پنجشیر – اندراب را اندکی ترمیم می‌کردند که موترها رفتوآمد کرده می‌توانست. ما دربه‌در شده‌ایم. همین موتر من در یک هفته از درآمدش کرده مصرفش بیش‌تر شده است. از برای خدا چه باید بکنیم؟»
قیوم، راننده بس، با بسته شدن مسیر سالنگ بیکار شده است. او نیز به روزنامه ۸صبح گفت: «نزدیک به ۱۰ روز شده که مانند کارمندان دولت سابق بیکار و خانه‌نشین شده‌ام. راه سالنگ را بسته کرده‌اند، کار موترهای بس هم متوقف شده است؛ چون مسیرهای دیگر بسیار خراب است و موترها را خراب می‌کند. مجبور ایستاد کرده‌ایم. در یک هفته چند موتر بس از مسیر بامیان رفتند، بسیار خراب شدند. موترهای قیمتی مردم تکه‌تکه شد. از یک طرف بیروبار موترها، سرک کم‌عرض و خراب است، راه بند میشود و مردم ساعت‌ها منتظر می‌مانند.»
در سالهای گذشته شمار اندکی از وسایط نقلیه از مسیر راه بغلان – بامیان رفتوآمد می‌کردند، اما با مسدود شدن شاهراه سالنگ، شمار زیادی از وسایط از این مسیر استفاده می‌کنند که نظر به گنجایش جاده، چند‌برابر شده است. راننده‌گان طالبان را به بی‌‌پروایی در برابر شهروندان متهم می‌کنند و تاکید دارند که برای حل این مشکل شهروندان اقدام صورت گیرد.
از سویی هم، شماری از مسافران می‌گویند که مسدود شدن راه سالنگ آنان را از نگاه اقتصادی نیز ضربه زده است. بشیراحمد، باشنده شهر مزارشریف که قصد رفتن به کابل را دارد، می‌گوید که با مسدود شدن سالنگ،کرایه موتر نیز افزایش چشم‌گیری داشته است. او گفت: «بسته شدن سالنگ برای ما یک غم تازه شد. رفتوآمد ما به کابل زیاد است. من ۱۰ روز پیش در کرولای دوهزار کابل رفتم، کرایه یک هزار و ۵۰۰ افغانی بود، اما امروز که پس به ترمینال آمدم. کرایه سه هزار افغانی شده است. از کجا میشود؟ کجاست کار‌و‌بار که بگوییم خیر است.»
باشنده‌گان مزارشریف از عمل‌کرد طالبان در برابر مردم نیز انتقاد می‌کنند. آنان تاکید دارند که این گروه پلان‌هایش را نسنجیده عملی می‌کند و برای پیش‌گیری از مشکلات برنامه‌ای ندارد. ابوبکر، باشنده شهر مزارشریف، می‌گوید: «سابق مردم در موترهای مختلف به انتخاب خود و با کرایه مشخص سفر می‌کردند، اما در این ۱۰ روز که سالنگ بسته شده است، نوبت در ترمینال‌‌ها از بین رفته و بی‌نظمی بی‌اندازه به وجود آمده است. کسی هم نیست که پرسان کند.»
گفتنی است که با بسته شدن مسیر سالنگ از سوی طالبان، شرکت‌های هوایی نیز قیمت تکت‌های‌شان را تا ۱۰ دالر افزایش داده‌اند. این در حالی است که به دلیل اذحام مشتریان، مسافران باید سه یا چهار روز قبل از سفرشان تکت خریداری کنند.
به گفته تکت‌فروشان، در حال حاضر تکت شرکت هوایی کام‌ایر پنج هزار و ۹۰۰ افغانی و تکت شرکت هوایی آریانا پنج هزار و ۳۰۰ افغانی فروخته میشود. پیش از این قیمت تکت‌ها به ترتیب پنج هزار و ۱۰۰ افغانی و چهار هزار و ۵۰۰ افغانی بود. هرچند مقام‌های وزارت فواعد عامه طالبان مدت بازسازی تونل سالنگ را ۳۵ تا ۴۰ روز گفته‌اند، اما هنوز روشن نیست که این مسیر مهم مواصلاتی تا چه زمانی به روی رفتوآمد مسدود خواهد ماند.
